Stijgende energieprijzen vormen uitdaging voor openbare zwembaden … maar er zijn oplossingen

Managers van zowel private als openbare waterfaciliteiten krijgen momenteel af te rekenen met een moeilijk probleem! Naast de vereiste -– en dure -– renovatie van verouderde faciliteiten, de lange zoektocht naar geschikt personeel, en de eisen van de ecologische transitie, bedreigt een nieuwe energiecrisis nu de toekomst van veel zwembaden. Een ongekende uitdaging … maar er zijn oplossingen! 

Zwembaden veranderen door maatschappelijke factoren

De laatste jaren was de toegankelijkheid van openbare zwembaden een groot probleem. Dat had alles te maken met een tekort aan personeel en uiteraard ook met externe factoren, zoals corona. In Frankrijk alleen al konden bijvoorbeeld in de periode 2020-2021 800.000 schoolkinderen niet leren zwemmen. In Groot-Brittannië hebben zelfs twee miljoen kinderen – één op de drie – het basisonderwijs afgemaakt zonder te leren zwemmen. 

Deze situatie biedt stof tot nadenken. Mensen moeten immers kunnen zwemmen om niet te verdrinken als ze onverwacht in het water terechtkomen. Er is echter meer, want voor wie kan zwemmen, is een zwembad in tijden van klimaatverandering en steeds hogere temperaturen een koele oase om even te ontsnappen. Zwembaden kunnen vandaag de vruchten plukken van het feit dat mensen opnieuw meer denken aan hun gezondheid en welzijn en daarom een sport willen beoefenen die hun gewrichten spaart en zorgt voor een ontspannend moment. Wie vandaag een waterfaciliteit bouwt of renoveert, moet denken aan de toegankelijkheid en de inclusiviteit van het project, zonder het milieu uit het oog te verliezen.

Ongekende stijging van de energiekosten

De hoge energiefactuur is een extra probleem dat de laatste tijd de kop opsteekt. Rekeningen verdubbelen, verdrievoudigen zelfs, en dat is een onhoudbare situatie voor zwembaden. Ze moeten de temperatuur van het water verlagen of de openingstijden verkorten. Hier en daar moeten zwembaden zelfs de deuren sluiten door de financiële situatie. In Nederland worden bijna tweehonderd openbare zwembaden met directe sluiting bedreigd door de hoge energieprijzen. In Italië heeft de toerismebond de regering opgeroepen om iets te doen aan de noodsituatie door de energieprijzen om sluiting van waterfaciliteiten te voorkomen. In Noorwegen heeft de sportfederatie dan weer gevraagd om de energiesubsidies te verhogen om de waterfaciliteiten in stand te houden.

Crisis werkt versnelde ecologische renovatie in de hand

Deze grote crisis doet zich voor in een bredere context van verouderde openbare zwembaden, waarvan er veel dateren uit de jaren 70 en veel meer energie verbruiken dan recenter gebouwde faciliteiten. In Zweden moeten de komende tien jaar meer dan driehonderd openbare zwembaden gerenoveerd of vervangen worden. Dat komt overeen met een investering van 40 miljard Zweedse kronen. In het Verenigd Koninkrijk zouden tweeduizend zwembaden,  40% van het huidige aantal, kunnen sluiten als ze tegen 2030 niet gemoderniseerd zijn. 

Hoewel de energiecrisis een grote tegenslag is voor de eigenaars van deze zwembaden, zorgt het er ook voor dat men zorgvuldiger nadenkt over hoe ze gerenoveerd zullen worden. Het opent een duidelijker pad naar innovatieve oplossingen voor duurzame ontwikkeling en alternatieve beheermethoden om deze investeringen te financieren.