Op weg naar een flexibeler beheer van private en openbare zwembaden

In tijden van inflatie en klimaatverandering staat het beheer van private en openbare zwembaden voor ongekende uitdagingen. Professionals in de branche onderzoeken en implementeren innovatieve duurzame praktijken om deze faciliteiten op een efficiënte en flexibele manier te beheren. Deze reportage biedt een overzicht van de mogelijke oplossingen, die ook op de Piscine Global show getoond worden. 

Privézwembaden zijn populair bij de mensen als ruimte om gezellig te vertoeven en af te koelen, vooral bij zeer warm weer. Mensen houden echter de budgetten nauwgezet in het oog en willen besparen op energie- en waterverbruik. Specialisten op het vlak van zwembaden, spa’s en wellness werken samen om zuinigere zwembaden te ontwerpen. Kleinere zwembaden met een verminderd waterverbruik, overkappingen en afdekkingen om verdamping te beperken, calculatiesystemen voor het waterverbruik, apparatuur voor rationeel water- en energiebeheer, een handvest voor waterbesparing, consumenten bewust maken van een goed beheer van zwembadwater…: het zijn maar enkele initiatieven die daaruit voortvloeien. De branchevereniging van professionals op het vlak van zwembaden en spa’s (Federation of Pool and Spa Professionals, FPP) en de betrokken firma’s doen veel inspanningen om in te spelen op de maatschappelijke en ecologische veranderingen. Terwijl het waterverbruik van privézwembaden in 25 jaar tijd met een derde gedaald is (bron: FPP2023), blijft de sector innoveren door oplossingen aan te bieden voor duurzamere zwembaden

Sinds januari 2023 wordt de nieuwe Europese norm NF EN 17645 over de milieu-impact van zwembaden beetje bij beetje routine voor fabrikanten en distributeurs. Geïntroduceerd door de milieucommissie van de FPP, stelt deze norm een globale milieuclassificatie op voor de zwembadsector. Het doel is consumenten de weg te wijzen naar meer verantwoorde apparatuur en de milieubewuste benadering van de branche deugdzamer te maken. Deze norm, gepubliceerd in augustus 2022, wordt geleidelijk ingevoerd, in eerste instantie door alle professionals op vrijwillige basis, sinds januari 2023.

Het klimaat verandert, het wordt steeds warmer en we willen zoveel mogelijk mensen de kans geven om te leren zwemmen. Dat alles maakt de toegang tot publieke zwembaden en aquacenters essentieel. Het zijn oases van koelte, die mensen beschermen tegen de hitte. Ze zijn ook ideaal geschikt voor een rustige training of een moment van ontspanning. Of het nu om de realisatie van nieuwe zwembaden of de renovatie van bestaande installaties gaat, de faciliteiten moeten nu duurzamer, meer toegankelijk en inclusiever (voor iedereen)
ontworpen worden. 

De stijgende energiekosten hebben een grote impact gehad op de budgetten voor openbare zwembaden, waardoor de situatie steeds moeilijker wordt. Veel faciliteiten hebben drastische maatregelen moeten nemen en de manier van beheren moeten bijstellen, omdat ze gedwongen werden om de temperatuur van het water te verlagen, de openingstijden te verkorten, te sluiten omwille van financiële redenen … om er maar een paar te noemen.

Veel openbare zwembaden werden in de jaren 70 gebouwd. De installaties zijn verouderd en verbruiken veel meer energie dan recentere constructies. Daarom wordt nu bekeken welke maatregelen nodig zijn om deze faciliteiten bij renovatie energiezuiniger te maken. Naast energie speelt ook het waterverbruik een belangrijke rol om zwembaden duurzamer te maken. Bovendien moet ook aandacht besteed worden aan de toegankelijkheid van de faciliteiten voor iedereen.

Sinds enkele jaren maakt de zwembadsector werk van de ecologische transitie door efficiëntere, energiezuinigere oplossingen te ontwikkelen. Zowel private als openbare zwembaden beschikken over oplossingen om hun energiefactuur doeltreffend te verlagen, vooral als ze gebruikmaken van de nieuwste technologieën:

Het waterverbruik optimaliseren, zowel binnen als buiten het zwembad, is essentieel om de planeet te beschermen en de facturen van zowel particulieren als lokale overheden te verlagen. De particuliere zwembadsector is er al in geslaagd zijn verbruik op 25 jaar tijd met een derde te verminderen, en veel van de ideeën en innovaties kunnen ook in openbare faciliteiten toegepast worden:

De 5 tips van het FPP voor een duurzamer zwembad op een rijtje

1. Een zwembad wordt maar één keer gevuld. Het is niet nodig om het water volledig of deels te verversen.
2. Zorg dat het zwembad ook in de winterperiode onderhouden wordt.
3. Maak gebruik van een afdekking of overkapping.
4. Beperk het schoonmaken van de filters tot het minimum.
5. Zorg steeds voor een goede kwaliteit van het water.

Onthou dit: er bestaan automatiseringssystemen en digitale tools die de controle en het beheer van energie- en waterverbruik in zwembaden in real-time vergemakkelijken, bijvoorbeeld rekening houdend met het klimaat. 

Bij een duurzaam zwembad wordt niet alleen aandacht besteed aan het energie- en waterverbruik, maar ook aan de toegankelijkheid voor iedereen. Dit is uiteraard zeer belangrijk voor openbare zwembaden. De bevolking vergrijst en voor senioren is een regelmatige zwembeurt goed voor de gezondheid. Faciliteiten moeten ook aangepast zijn aan mensen met een handicap. Het zwembad van de 21ste eeuw moet dan ook zeer toegankelijk zijn en de faciliteiten moeten aangepast zijn voor alle gebruikers, ook de bovenstaande groepen: voorzieningen, toiletten, verlichting, signalisatie, parkeerplaatsen … Dat moet doorgetrokken worden tot in het zwembad om volledige onafhankelijkheid mogelijk te maken: amfibische rolstoelen, opvouwbare karretjes, licht hellende toegangshellingen, veiligheidsaccessoires…

In het aquacentrum Les Bassins de l’Aqueduc, in Mornant in het departement Rhône, is van a tot z nagedacht over de toegankelijkheid voor gehandicapten en personen met beperkte mobiliteit, zoals directeur Olivier Convert uitlegt: “De inclusiviteit begint al in de parkeergarage, met gereserveerde plaatsen en gemakkelijk herkenbare signalisatie. Deze aanpak wordt doorgetrokken in de lobby, waar we een receptie­balie voor doven geïnstalleerd hebben, zodat het rumoer in de omgeving hen niet belet de hostess te verstaan, evenals een PRM-venster met een lagere balie. De circulatiestromen zijn ook zo ontworpen, dat mensen zich gemakkelijk kunnen verplaatsen, met slagbomen in plaats van tourniquets en ruimere kleedhokjes voor mensen in een rolstoel.”

In 2024 kijkt Piscine Global met een frisse blik naar de branche en de uitdagingen waar deze voor staat. Het doel van de beurs is een pad voor de industrie en haar stakeholders uit te stippelen, waarbij innovatie centraal staat als drijvende kracht achter de transformatie naar een duurzamere toekomst. Met dit in gedachten zal de beurs gedetailleerd ingaan op de belangrijkste aspecten waarmee de industrie van zwembaden, spa’s en wellness geconfronteerd wordt: waterbeheer, energieverbruik, innovatie …

De beurs biedt het breedste scala aan producten op de markt. Ze zal inspelen op de behoeften van de industrie door de innovatieve oplossingen van de exposanten – oplossingen die rekening houden met
het milieu.

Piscine Global is eveneens een uniek trefpunt om na te denken over, inzicht te krijgen in, en in discussie te gaan rond de uitdagingen waar de sector voor staat, inclusief het thema duurzaamheid. Gedurende vier dagen bieden conferenties in de Pool Arena en themazones de mogelijkheid om vragen te stellen en deze aspecten beter te begrijpen.

Als echt innovatielaboratorium is Piscine Global dé gelegenheid om trends te detecteren, te ontcijferen en mee te nemen. De Pool Innovation Awards belonen innovatieve en duurzame oplossingen in de sector.