Regeert geld boven veiligheid? Is er toekomst voor zwemles?

“Als er niet op tijd ingegrepen wordt, zullen er zwembaden en zwemscholen (tijdelijk) moeten sluiten.” Bouwgrond voor woningen en appartementen is goud waard, terwijl zwembaden en hun onderhoud alleen maar geld kosten. Dan lijkt de rekening gauw gemaakt. Of niet? Hoe belangrijk vinden we het als samenleving dat zwemlessen en zwemmen haalbaar en betaalbaar blijven? Shiva De Winter van de Nederlandse Stichting Water- & Zwemveiligheid slaat alarm. 

Het geduld en ondernemerschap van de managers en zwemschoolhouders en van de zwemonderwijzers is de afgelopen jaren tamelijk op de proef gesteld. De ene crisis was nog niet voorbij, of de volgende diende zich al aan. 

Hoe je het ook wendt of keert, de ondernemers en de gebruikers zijn de dupe, de overheid is de gemene deler, en het draait uiteindelijk allemaal om geld. Is het niet via de SPUKIJZ regeling, dan zijn het wel de stijgende lonen of buitensporige energieprijzen. Het doorberekenen van de kosten aan de gebruikers maakt van zwemmen of leren zwemmen een elitebezigheid.

Hoe hoog is het belang van zwemles en zwemveiligheid? Hoeveel is zwemveiligheid waard bij de gebruikers, maar zeker ook voor de overheid? Er zal geld bij moeten, anders druppelt de branche leeg.

Geen of minder commerciële zwemscholen betekent langere wachtlijsten bij de publieke zwembaden, die nu al bomvol over hun capaciteit zitten. Het sluiten van zwembaden uit financieel oogpunt, ook als dit wordt verkocht onder de noemer
tijdelijk, kan inhouden dat het niet tijdelijk maar definitief is. 

Bouwgrond voor nieuwe woningen is goud waard. Waar staan een zwembad en zwemveiligheid qua waarden, tegenover meerdere woningen en/of zeg maar 60 tot 100 appartementen die op dezelfde plek zouden kunnen verrijzen?

Als deze tendens zich doorzet, worden de afwegingen rond zwemles en zwemveiligheid puur om geld gemaakt. Het kost namelijk miljoenen om zwembaden op te knappen, te verduurzamen en te (her)bouwen. Is het bewegen in het water en het aanleren van zwemles in de toekomst nog wel de moeite waard?

De afgelopen jaren draaide zwemveiligheid om preventie en reddingsoperaties. Enkele losse flodders die de bewustwording bij mensen moesten oproepen, kwamen nauwelijks of te weinig aan, doordat de ‘campagnes’ marketingtechnisch niet goed of te klein werden neergezet. Een geldkwestie dus, die anders aangepakt moet worden. Er zou bijvoorbeeld gewerkt kunnen worden met onderwijspakketten op basisscholen, om de allerkleinsten al over een mui te leren en de gevaren van het water bij te brengen. En met een goede samenwerking tussen partijen zoals VWS, CBS, publieke zwembranche, partijen en de commerciële zwemlesaanbieders, kan er gewerkt worden aan gerichte bewustwording.

Kort gezegd: de energiecrisis is voor de zwemlessen als een zwaard van Damocles. Als er niet op tijd ingegrepen wordt, zullen er zwembaden en zwemscholen (tijdelijk) moeten sluiten. Als gevolg hiervan kunnen er (nog) minder kinderen leren zwemmen, zullen kinderen met een zwemdiploma niet tot nauwelijks kunnen oefenen om de zwemslag vaardig te blijven, en zullen senioren die moeten blijven bewegen om zoveel mogelijk pijnvrij de dag door te komen gedupeerd raken. Wie raakt de gevoelige snaar in Den Haag om duidelijk te maken dat het hier om mensenlevens gaat?

Het is aan alle belanghebbende branchepartijen om Den Haag te mobiliseren om ervoor te zorgen dat de al zorgelijke
verdrinkingscijfers niet explosief zullen gaan stijgen. Zwemveiligheid maak je samen, samen met overheden, branchepartijen, volwassenen en kinderen. Maar dan moet daartoe nog wel de mogelijkheid blijven. Laat het belang en de prioriteit gauw genoeg in de Kamer bekend raken – of moeten wij bij wijze van protest daar een opzetzwembad neerzetten, en zo proberen aandacht te krijgen?

Shiva De Winter
Nederlandse Stichting Water- & Zwemveiligheid