Als je zwemmend Nederland wil verbinden, moet je een visie hebben op accommodatiebeleid

In Nederland zijn vrijwel alle zwembaden van de gemeente, wat niet betekent dat zij deze ook zelf exploiteren. Een zwembad exploiteren kost geld. Het onderhoud, de energie- en personeelskosten zijn nog altijd hoger dan de baten. Dat zie je terug op de gemeentelijke begroting, waar jaarlijks een fors bedrag gereserveerd is voor het zwembad. 

Is zwemmen wel een kerntaak van de gemeente? Deze discussie, die wij de laatste jaren – met name sinds de decentralisatie van 2015 – steeds vaker horen, is meestal het startsignaal om de gemeentelijke exploitatiebijdrage af te bouwen. Afbouw van deze bijdrage leidt in veel gevallen tot een verhoging van de zwemtarieven. Verenigingen kunnen zo’n tariefsverhoging alleen maar opvangen door een verhoging van de contributie (lidgeld). Dit zorgt voor onrust en verontwaardiging. Wordt de zwemsport een sport voor de elite?

Wanneer het openhouden van het lokale zwembad ter discussie komt, heb je echt de poppen aan het dansen. Een burgerinitiatief en Facebookactiepagina worden opgestart, ludieke protestacties voor het stadhuis, raadsvergaderingen waar zwemliefhebbers tijdens het inspreekrecht het belang van het zwembad verkondigen. 

Enerzijds mooi om zien dat de burger zich verenigt om samen te knokken voor gemeentelijk zwemwater. Anderzijds kunnen we de ogen niet sluiten voor het stevige kostenplaatje dat aan het openhouden van het bad vastzit. Wat als we deze partijen bij elkaar brengen? Lukt het dan om te komen tot een betaalbaar zwembad?

Zo’n tien jaar geleden heeft de KNZB haar visie over de bouw en het gebruik van zwemaccommodaties op papier gezet. Het KNZB Masterplan Accommodaties laat aan de hand van vier scenario’s zien dat, wanneer je de krachten van eigenaar, exploitant en gebruikers bundelt, het echt lukt om de jaarlijkse exploitatiekosten naar omlaag te brengen en meer mensen te laten zwemmen. Met het KNZB-handboek willen we ons steentje bijdragen om te komen tot de goede zwembaden, passend bij het gebruik van die gemeente.

Als KNZB worden wij steeds vaker en eerder betrokken bij accommodatietrajecten. Een belangrijke rol, die goed bij ons past en waarmee we een substantiële bijdrage leveren om het zwemmen in Nederland veilig en toegankelijk te houden voor iedereen.